Co-Intelligence = Con người + AI

Để bắt đầu học và ứng dụng AI, tôi nghĩ chúng ta cần thiết lập một nguyên lý tư duy xuyên suốt trong thời buổi AI hỗn độn, đồng thời cũng giúp phát triển bền vững khi Tự Học

Để bắt đầu học và ứng dụng AI, tôi nghĩ chúng ta cần thiết lập một nguyên lý tư du xuyên suốt giúp cho cá nhân vững vàng trong thời buổi AI hỗn độn, đồng thời cũng giúp phát triển bền vững khi Tự Học cùng AI.

Trong nhiều quan điểm tiếp cận, tôi kết nối với triết lý Co-Intelligence của GS. Ethan Mollick. Với những ai chưa biết thfi GS. Ethan Mollick là một giáo sư tại Đại học Wharton, chuyên về tinh thần khởi nghiệp, đổi mới và công nghệ. Ông đã đóng góp rất nhiều trong việc nghiên cứu cách các công ty và cá nhân có thể áp dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), vào công việc và cuộc sống. Cuốn sách "Co-Intelligence: Living and working with AI" của ông, tập trung vào việc làm thế nào con người và AI có thể cộng tác hiệu quả với nhau. Ông khám phá cách AI có thể hỗ trợ con người trong công việc sáng tạo, quản lý thời gian, ra quyết định và những lĩnh vực khác. "Co-Intelligence" đề cập đến khả năng chung sống và làm việc với AI, không phải chỉ là một công cụ, mà là một đối tác để cùng phát triển và tạo ra giá trị.

Để tóm tắt cho dễ hiểu, thì các bạn chỉ cần nắm một vài các ý dưới đây:

Khi chúng ta kết hợp trí tuệ con người với AI

• Con người đặt mục tiêu và định hướng:
  Con người là người chủ động trong việc đặt ra mục tiêu chiến lược và định hướng tổng thể cho doanh nghiệp hay dự án. Điều này có nghĩa rằng chúng ta sử dụng tư duy sáng tạo, kiến thức về thị trường và hiểu biết về môi trường kinh doanh để xác định đâu là những điểm cần phát triển, cải thiện hoặc thử nghiệm. Việc đặt ra mục tiêu này không chỉ dừng lại ở những con số, mà còn bao gồm việc xây dựng các giá trị cốt lõi, văn hóa doanh nghiệp và định hướng phát triển dài hạn. Vai trò của con người là thiết lập khung định hướng lớn, trong đó AI sẽ hoạt động như một công cụ hỗ trợ.

• AI xử lý dữ liệu và đề xuất giải pháp:
  Sau khi con người đã xác định rõ mục tiêu, AI sẽ đóng vai trò như một bộ xử lý thông tin mạnh mẽ, phân tích và xử lý một khối lượng lớn dữ liệu liên quan đến thị trường, hành vi khách hàng, và xu hướng kinh doanh. AI không chỉ dừng lại ở việc phân tích dữ liệu mà còn có khả năng học hỏi từ các mẫu và xu hướng, từ đó đưa ra các gợi ý hoặc giải pháp chiến lược dựa trên những phân tích đó. Điều này giúp bạn có những cái nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về thị trường, từ đó tạo ra các cơ hội tăng trưởng, cải tiến hoặc tối ưu hóa quy trình làm việc. AI giúp bạn tiếp cận các giải pháp mà thông thường bạn có thể mất rất nhiều thời gian và công sức để khám phá.

• Con người đánh giá, điều chỉnh và ra quyết định cuối cùng:
  Mặc dù AI có khả năng phân tích và đề xuất các giải pháp, vai trò cuối cùng của con người vẫn là đánh giá và ra quyết định dựa trên những đề xuất đó. Con người sẽ xem xét các yếu tố mà AI có thể chưa bao quát hết, như giá trị cốt lõi của doanh nghiệp, văn hóa tổ chức, và các yếu tố bên ngoài mà AI khó nhận diện được, như mối quan hệ cá nhân hay động lực làm việc của nhân viên. Con người cần điều chỉnh, đánh giá và chọn lựa giải pháp nào phù hợp nhất với tầm nhìn và mục tiêu đã đặt ra ban đầu, đảm bảo rằng giải pháp đó không chỉ hiệu quả mà còn đồng nhất với chiến lược dài hạn của doanh nghiệp.

Ví dụ trong kinh doanh:

• Bạn muốn tăng doanh số (mục tiêu con người đặt ra):
  Trong kinh doanh, một mục tiêu phổ biến là làm sao để tăng doanh số, và đây là một mục tiêu cụ thể mà con người sẽ thiết lập dựa trên tình hình hiện tại của doanh nghiệp. Bạn có thể đưa ra những câu hỏi như: Chúng ta cần phải làm gì để thu hút thêm khách hàng mới? Hoặc, làm sao để cải thiện tỷ lệ giữ chân khách hàng hiện tại?

• AI phân tích dữ liệu khách hàng và đề xuất chiến lược (xử lý của AI):
  Khi mục tiêu đã rõ ràng, AI sẽ sử dụng dữ liệu từ các nguồn như hành vi mua hàng, phản hồi khách hàng, xu hướng thị trường để phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến doanh số. AI có thể đưa ra các gợi ý như: Cải thiện chiến lược marketing, tăng cường chăm sóc khách hàng, hoặc điều chỉnh giá sản phẩm cho phù hợp với nhu cầu thị trường. Nó cũng có thể dự đoán những chiến dịch nào có khả năng mang lại kết quả tốt nhất dựa trên dữ liệu từ các chiến dịch trước đó.

• Bạn chọn chiến lược phù hợp nhất với giá trị và tầm nhìn của công ty (quyết định từ con người):
  Sau khi nhận được những đề xuất từ AI, bạn sẽ cần cân nhắc xem chiến lược nào phù hợp với tầm nhìn dài hạn của công ty và giá trị cốt lõi mà bạn muốn theo đuổi. Ví dụ, nếu AI gợi ý giảm giá sản phẩm để tăng doanh số, bạn có thể xem xét liệu điều này có phù hợp với chiến lược duy trì hình ảnh cao cấp của thương hiệu hay không. Quyết định cuối cùng vẫn sẽ do bạn đưa ra, dựa trên khả năng đánh giá của con người về các yếu tố mềm như văn hóa doanh nghiệp, mối quan hệ với đối tác, và các ưu tiên dài hạn.

  Lợi ích khi chúng ta Co-Intelligence với AI

• Giải quyết vấn đề nhanh hơn:
  AI có khả năng xử lý lượng dữ liệu khổng lồ một cách nhanh chóng và phân tích các vấn đề phức tạp với tốc độ mà con người không thể làm được. Bằng cách sử dụng AI, bạn có thể rút ngắn thời gian tìm ra giải pháp, giảm bớt sự phức tạp trong các quy trình, và tiếp cận những kết quả có ý nghĩa nhanh hơn. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn đang phải đối mặt với những thách thức liên quan đến dữ liệu lớn hoặc các vấn đề có nhiều biến số.

• Tạo ra ý tưởng mới và sáng tạo hơn:
  AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn có khả năng kích thích quá trình sáng tạo. AI có thể phân tích các xu hướng, mẫu dữ liệu và thậm chí đề xuất các giải pháp hoặc ý tưởng mới từ những dữ liệu đã có. Điều này mở ra những cơ hội để bạn khám phá các hướng đi mà bản thân chưa từng nghĩ đến, từ đó thúc đẩy sự sáng tạo. Ví dụ, AI có thể gợi ý những sản phẩm mới dựa trên hành vi người dùng hoặc hỗ trợ thiết kế các chiến lược kinh doanh sáng tạo.

• Ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác hơn:
  AI giúp con người đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu thực tế, loại bỏ yếu tố cảm tính và trực giác có thể dẫn đến sai lầm. Nhờ khả năng xử lý khối lượng thông tin lớn, AI có thể phân tích các xu hướng, dự đoán rủi ro và cung cấp các lựa chọn tốt hơn để ra quyết định. Điều này đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực như tài chính, quản lý chuỗi cung ứng, và marketing, nơi mà việc ra quyết định dựa trên dữ liệu có thể tạo ra sự khác biệt lớn.

• Tận dụng thế mạnh của cả con người và máy móc:
  Sự hợp tác giữa con người và AI không chỉ là việc sử dụng máy móc để thực hiện các nhiệm vụ phức tạp mà là sự kết hợp hài hòa giữa khả năng sáng tạo và tư duy chiến lược của con người với sức mạnh tính toán và hiệu quả của AI. Con người mang đến sự linh hoạt, óc sáng tạo và khả năng thích nghi, trong khi AI cung cấp sức mạnh xử lý, độ chính xác và khả năng làm việc liên tục không ngừng nghỉ. Sự kết hợp này giúp tận dụng tối đa thế mạnh của cả hai, mang lại kết quả tốt hơn trong mọi lĩnh vực, từ quản lý dự án đến nghiên cứu khoa học.
  

Với những ý nghĩa đó, chúng ta đều thấy rõ một chuyện, đó là Co-Intelligence không phải là việc để AI làm thay công việc của chúng ta. Nó là về việc làm việc cùng nhau, tận dụng điểm mạnh của cả con người và AI để đạt được kết quả tốt nhất. Một lần nữa cũng phải khẳng định rằng, AI là công cụ mạnh mẽ, nhưng chính con người mới là người định hướng và quyết định cách sử dụng công cụ đó!

Lương Tiến Hiệp
Coach Tư Duy Hệ Thống