OpenAI và Anthropic: Hai Triết Lý Phát Triển AI Đối Lập

Trong thế giới AI phát triển nhanh chóng, OpenAI với ChatGPT và Anthropic với Claude đại diện cho hai triết lý phát triển AI đối lập.

Mar 15, 2025

OpenAI và Cuộc Chạy Đua Vũ Trang AI

Chiến Lược Phát Triển Liên Tục và Tham Vọng

OpenAI đã thể hiện chiến lược phát triển không ngừng nghỉ với việc liên tục tung ra các cập nhật và tính năng mới. Trong một bài đăng gần đây, CEO Sam Altman đã mô tả GPT-4 Turbo là "game-changer" cho thị trường AI, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong khả năng của mô hình ngôn ngữ lớn6. OpenAI còn có "kế hoạch đầy tham vọng 2025" nhằm "định nghĩa lại cách AI tích hợp vào hoạt động kinh doanh và cuộc sống hàng ngày", thể hiện tham vọng dẫn đầu và định hình tương lai của ngành14.

Đáng chú ý, khi đối mặt với sự chậm lại trong tăng trưởng AI với mô hình "Orion" sắp tới, OpenAI đã thành lập một "đội ngũ nền tảng" chuyên biệt để tìm kiếm các phương pháp mới nhằm duy trì tiến độ. Công ty thậm chí đang xem xét sử dụng dữ liệu tổng hợp như một nguồn đào tạo bổ sung và tập trung vào việc nâng cao quy trình đào tạo để cải thiện hiệu suất mô hình2. Những nỗ lực này cho thấy quyết tâm của OpenAI trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh bằng mọi giá.

Áp Lực Cạnh Tranh Trong Ngành

OpenAI đã tạo ra áp lực đáng kể cho toàn ngành bằng cách liên tục giới thiệu các tính năng mới, buộc các công ty khác phải theo kịp. Ví dụ điển hình là việc ra mắt GPT Store, được ví như "App Store cho AI chatbot", cho phép người dùng "xây dựng GPT của riêng họ" và chia sẻ chúng6. Động thái này không chỉ mở rộng hệ sinh thái của OpenAI mà còn tạo ra một mô hình kinh doanh mới trong ngành AI, buộc các đối thủ phải phản ứng.

Sự phát triển nhanh chóng của OpenAI đã trở thành tiêu chuẩn mà các công ty AI khác phải theo đuổi. Như Austin Wright, Giám đốc Tự động hóa Tiếp thị tại Kestra Holdings đã nhận xét: "Cửa hàng GPT của OpenAI cách mạng hóa sự phát triển AI, cho phép bất kỳ ai tạo và tiếp thị các ứng dụng GPT tùy chỉnh mà không cần kỹ năng lập trình... Những gì chúng ta đang chứng kiến không chỉ đơn thuần là một bước nhảy vọt về công nghệ mà là bình minh của một kỷ nguyên mới"6.

Vị Thế Dẫn Đầu Trong Cuộc Đua AI Toàn Cầu

OpenAI đã định vị mình như một "cường quốc Mỹ" trong cuộc đua AI toàn cầu, đặc biệt là trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc. Trong một bài viết mới đây, OpenAI được mô tả là trung tâm của "cuộc đấu tay đôi AI" giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó OpenAI là "cường quốc Mỹ đứng sau ChatGPT"11.

Theo Marc Andreesson, nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng ở Thung lũng Silicon, chúng ta đang chứng kiến "khoảnh khắc Sputnik của AI", ám chỉ đến sự kiện phóng vệ tinh Sputnik của Liên Xô năm 1957 đánh dấu sự khởi đầu của cuộc đua không gian. Tuy nhiên, với AI, điều này "đã cảm thấy giống một cuộc chạy đua vũ trang hơn"1. Trong bối cảnh đó, OpenAI đứng ở tuyến đầu, liên tục đẩy mạnh ranh giới của AI để duy trì vị thế dẫn đầu của Mỹ.

Anthropic và Triết Lý AI An Toàn

Cấu Trúc Công Ty và Sứ Mệnh

Không giống như OpenAI, Anthropic được thành lập với tư cách là một Public-Benefit Corporation (PBC), thể hiện cam kết về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Điều này phản ánh trong sứ mệnh của công ty là xây dựng "AI an toàn hơn"3. Như Anthropic tự mô tả, họ là "công ty nghiên cứu và an toàn AI đang nỗ lực xây dựng các hệ thống AI đáng tin cậy, dễ hiểu và có thể điều hướng"4.

Thú vị là Anthropic được thành lập vào năm 2021 bởi nhiều nhân viên cấp cao của OpenAI, những người "không hài lòng với lập trường an toàn của công ty [OpenAI]"13. Điều này cho thấy Anthropic ra đời chính là để theo đuổi một cách tiếp cận thay thế, tập trung hơn vào an toàn và đạo đức trong phát triển AI.

Phương Pháp Tiếp Cận AI Lập Hiến

Anthropic nổi bật với phương pháp "AI lập hiến" của mình, giúp điều chỉnh hành vi của AI theo các quy tắc rõ ràng. Cách tiếp cận này đảm bảo các phản hồi "thân thiện, dễ đoán và phù hợp với người dùng"7. Claude được phát triển với nhấn mạnh đặc biệt vào việc hiểu ngữ cảnh và ý định của người dùng, với trọng tâm là đạo đức AI.

Anthropic sử dụng kỹ thuật Reinforcement Learning from Human Feedback (RLHF), một phương pháp đào tạo trong đó phản hồi của con người hướng dẫn mô hình học cách đưa ra phản hồi tốt hơn. Mục tiêu chính là giảm thiểu "ảo giác" - hiện tượng khi mô hình tạo ra thông tin không chính xác hoặc gây hiểu lầm7. Bằng cách tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro này, Anthropic ưu tiên tính đáng tin cậy và chính xác hơn là tốc độ phát triển nhanh chóng.

Bảo Mật Dữ Liệu và Quyền Riêng Tư

Một trong những điểm khác biệt quan trọng giữa Anthropic và OpenAI là cách họ xử lý dữ liệu người dùng. Như đã đề cập trong các kết quả tìm kiếm, "Claude không sử dụng dữ liệu người dùng để huấn luyện, mang lại lợi thế lớn về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu"15. Ngược lại, "ChatGPT lưu trữ truy vấn người dùng để tự huấn luyện, điều này có thể gây ra lo ngại về bảo mật đối với một số doanh nghiệp"15.

Cách tiếp cận này đặc biệt quan trọng đối với các tổ chức làm việc với thông tin nhạy cảm hoặc bí mật, như trong tài chính hoặc chăm sóc sức khỏe. Bằng cách ưu tiên quyền riêng tư và bảo mật, Anthropic thể hiện cam kết của mình đối với việc phát triển AI có trách nhiệm, ngay cả khi điều đó có thể dẫn đến tốc độ đổi mới chậm hơn so với các đối thủ cạnh tranh.

Ưu Tiên An Toàn Trong Các Vấn Đề An Ninh Quốc Gia

Trong bối cảnh an ninh quốc gia, Anthropic và OpenAI cũng thể hiện những ưu tiên khác nhau. Theo một bảng so sánh trong nguồn9, mối quan tâm chính của OpenAI là "các mối đe dọa chính trị và kinh tế từ AI do nhà nước kiểm soát", trong khi Anthropic tập trung vào "các rủi ro an ninh sinh học từ các mô hình tiên tiến"9.

Điều này phản ánh cách tiếp cận rộng hơn của Anthropic đối với an toàn AI, xem xét các tác động tiềm tàng của AI đối với an ninh sinh học và các lĩnh vực khác. Anthropic đã kêu gọi "hành động quản lý ngay lập tức" về các vấn đề như chip Nvidia H20 xuất khẩu sang Trung Quốc, thể hiện mối quan tâm sâu sắc đến việc sử dụng AI có trách nhiệm ở cấp độ toàn cầu9.

Kết Luận

Sự khác biệt giữa phương pháp tiếp cận của OpenAI và Anthropic đối với phát triển AI phản ánh hai triết lý đối lập trong ngành. OpenAI, với chiến lược phát triển liên tục và tham vọng, đã thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang AI, buộc các công ty khác phải theo kịp tốc độ đổi mới nhanh chóng của họ. Ngược lại, Anthropic, với sự nhấn mạnh vào an toàn, đạo đức và bảo mật, đang tìm kiếm sự cân bằng giữa khả năng của AI và trách nhiệm xã hội.

Trong khi cách tiếp cận của OpenAI đã dẫn đến sự phát triển nhanh chóng và thị phần lớn, phương pháp của Anthropic có thể tạo ra nền tảng bền vững hơn cho AI trong tương lai. Khi ngành công nghiệp AI tiếp tục phát triển, sự cân bằng giữa đổi mới và an toàn sẽ trở nên ngày càng quan trọng, và sự tồn tại của các triết lý khác nhau như của OpenAI và Anthropic là cần thiết để định hình tương lai có trách nhiệm của công nghệ AI.